Zaliczka zwrotna to termin często pojawiający się w kontekście umów sprzedaży, usług czy najmu. W praktyce oznacza to pieniądze przekazane sprzedawcy lub usługodawcy przed wykonaniem usługi lub dostarczeniem towaru. Co jednak w sytuacji, gdy umowa nie dochodzi do skutku? Kiedy i na jakich zasadach możemy odzyskać zaliczkę zwrotną?
Czym jest zaliczka zwrotna?
Zaliczka zwrotna to suma pieniędzy przekazywana w ramach zabezpieczenia przyszłego wykonania umowy. W przeciwieństwie do zadatku, zaliczka nie jest formą zabezpieczenia wykonania umowy – jej celem jest raczej częściowe opłacenie przyszłego świadczenia. W razie niewykonania umowy, zaliczka powinna zostać zwrócona.
Jakie są podstawowe zasady dotyczące zaliczki zwrotnej?
Podstawową zasadą dotyczącą zaliczki zwrotnej jest jej charakter przejściowy: środki przekazane jako zaliczka wliczają się w cenę końcową usługi lub produktu. W przypadku rozwiązania umowy, nieprawidłowego wykonania lub niewykonania umowy, konsument lub przedsiębiorca ma prawo domagać się jej zwrotu.
Czym różni się zaliczka zwrotna od bezzwrotnej?
Zaliczka zwrotna zawsze powinna być oddana, jeśli umowa nie dojdzie do skutku. Natomiast zaliczka bezzwrotna lub zadatek oznaczają, że w przypadku niewywiązania się z umowy przez jedną ze stron, środki mogą przepaść lub stanowić odszkodowanie.
W jakich sytuacjach można odzyskać zaliczkę zwrotną?
Zaliczkę zwrotną odzyskamy w sytuacjach takich jak: odstąpienie od umowy za zgodą stron, niewykonanie umowy przez drugą stronę lub rozwiązanie umowy z przyczyn niezależnych od klienta.
Czy zaliczka zwrotna podlega zwrotowi przy odstąpieniu od umowy?
Zaliczka zwrotna podlega zwrotowi przy odstąpieniu od umowy, jeśli odstąpienie od umowy następuje zgodnie z prawem lub zapisami umowy (np. z powodu siły wyższej lub niewykonania umowy przez drugą stronę), zaliczka powinna być zwrócona.
Jakie zapisy w umowie gwarantują zwrot zaliczki?
Najlepiej, jeśli w umowie znajdzie się bezpośrednia klauzula o charakterze zaliczki (np. „zaliczka podlega zwrotowi w przypadku odstąpienia od umowy przez którąkolwiek ze stron”). Dobrze także wskazać terminy i warunki zwrotu.
Czy można odzyskać zaliczkę zwrotną w przypadku niewykonania usługi?
Można odzyskać zaliczkę zwrotną w przypadku niewykonania usługi, jeśli usługodawca nie wykonał usługi, klient może żądać zwrotu zaliczki. Odmowa wykonania usługi lub nieprawidłowe wykonanie traktowane są jako podstawy do zwrotu.
Jakie przepisy prawne regulują zwrot zaliczki?
Zwrot zaliczki regulują przepisy Kodeksu cywilnego (art. 494 k.c. w związku z art. 487 k.c.). Stanowią one, że w przypadku niewykonania umowy każda ze stron ma obowiązek zwrócić to, co otrzymała.
Jakie prawa przysługują konsumentowi przy zwrocie zaliczki?
Konsument ma prawo do odzyskania pełnej wartości wpłaconej zaliczki. Może też dochodzić odszkodowania, jeśli poniósł dodatkowe straty wynikające z niewykonania umowy.
Jakie są obowiązki sprzedawcy lub usługodawcy w zakresie zwrotu zaliczki?
Sprzedawca lub usługodawca ma obowiązek zwrócić całość zaliczki niezwłocznie po rozwiązaniu lub niewykonaniu umowy, chyba że w umowie przewidziano inaczej.
Jak dochodzić zwrotu zaliczki?
Pierwszym krokiem jest polubowne wezwanie do zwrotu zaliczki (wezwanie do zapłaty). Jeśli to nie przyniesie skutku, można skierować sprawę na drogę sądową.
Jakie kroki podjąć w przypadku odmowy zwrotu zaliczki?
W przypadku odmowy zwrotu zaliczki najlepiej:
-
sporządzić pisemne wezwanie do zapłaty,
-
zgromadzić wszystkie dokumenty (umowa, dowód wpłaty, korespondencję),
-
rozważyć skierowanie sprawy do sądu lub mediacji.
Czy można odzyskać zaliczkę na drodze sądowej?
Można odzyskać zaliczkę na drodze sądowej w przypadku braku polubownego rozwiązania sporu, odzyskanie zaliczki jest możliwe poprzez pozew cywilny o zapłatę przed właściwym sądem.
Najczęściej zadawane pytania o zwrot zaliczki
Poniżej odpowiadamy na kilka najczęściej zadawanych pytań.
Czy zaliczka zwrotna podlega opodatkowaniu?
Zaliczka zwrotna nie podlega opodatkowaniu VAT, ponieważ nie doszło do finalnego wykonania usługi lub dostawy towaru. Jednak w przypadku jej zatrzymania jako odszkodowania mogą pojawić się skutki podatkowe.
Ile czasu ma sprzedawca na zwrot zaliczki?
Prawo nie określa dokładnego terminu, ale zwrot powinien nastąpić niezwłocznie po odstąpieniu lub rozwiązaniu umowy, najczęściej w ciągu 14 dni.
Czy zaliczka zwrotna jest zawsze zwracana w pełnej kwocie?
Zaliczka zwrotna jest zawsze zwracana w pełnej kwocie co do zasady. Wyjątkiem są sytuacje, gdy w umowie zastrzeżono potrącenie kosztów poniesionych przez sprzedawcę przed odstąpieniem od umowy.
